Vitiligo ([ˈvɪtɪligo], ook wel leukoderma of zwartwit) is een huid- en pigmentatieziekte die leidt tot de verschijning van lichtgekleurde of witte plekjes op diverse plaatsen van het lichaam. De ziekte treedt op bij ongeveer één persoon in duizend en kan zich steeds verder uitbreiden, waardoor het iemand aantrekkelijk maakt om de lichtgekleurde plekken te camoufleren.
Karakteristieken 📝
Causa: Exacte oorzaak van vitiligo is niet bekend; er wordt vermoed dat gegenereerde immuuncellen de huidcellen aanvallen.
Symptomen: Ontstaan van lichtgekleurde of witte plekjes op huid, haar en slaapvlies.
Verloop: Verloop kan variëren van langzaam tot snel. Oorspronkelijke gevormde blanke plekken kunnen 'hergroei' met normale huidskleur, maar er zijn geen garanties daarvoor.
Behandeling: Er bestaat nog geen geneesmiddel voor vitiligo. Wel zijn er diversen treatments beschikbaar om het uiterlijk te verbeteren, zoals lijm, kunsttochtverf en UVB-straling.
Pictures 📷
Vitiligo pictures
Causa ⚛️
Meestal begint vitiligo tussen de tien en vijftig jaar oud en vertoont geen uiterlijke verschijnselen ten tijde van de geboorte. Het exacte onderliggende mechanisme van vitiligo is onbekend. Sommige wetenschappers vermoeden dat een genetische factor een rol speelt, terwijl anderen suggereren dat bacteriën, stress, medication, verwondingen of chemisch blootstelling betrekking hebben op de ontwikkeling van vitiligo. Er is echter nog geen onomstreden bewijs voor deze hypotheses gevonden. Een studie uit 2019 concludeert dat vitiligo mogelijk als gevolg van disregulatie door T cellen (een type immuuncel) ontstaat.
Symptomen 💭
Als je vitiligo hebt, ontstaan er lichtgekleurde of witte plekken op je huid, haar en andere delen van het lichaam. Vitiligo kan zich ook manifesteren aan het slijmvormig weefsel in de mond, op de ogen en op het scrotum. Je huid kan hierdoor aan bepaalde activiteiten beperkt worden als je zwembaden, zonnebaden, uitzonderlijke hitte doorgaans vermijdt en externe stimuli uitgaat voorkomen. Naast esthetische aspecten kunnen symptomen als verhoogd zongevoeligheid, drooglegging en brandwonden voorkomen door de afwezigheid van melanine.
Verloop ⏳
Hoe snel en hoe ingrijpend vitiligo zich gaat ontwikkelen hangt af van verschillende factoren, waaronder het type vitiligo dat je hebt. Er bestaat een verscheidenheid aan typen vitiligo: generalized (het heeft zich over het gehele lichaam verspreid), segmental (het heeft zich onderling gefaseerd verspreid) en focal (geconcentreerd op kleinere gebieden). Het verloop van vitiligo kan variëren van langzame en trager verlopende ziekte tot acute situaties waarbij meer dan 50 procent van het huidoppervlak binnen 6 maanden verkoloriseert. In sommige gevallen kan gemengd verlopen; initiale flare-ups kunnen herhalen alvorens herstel plaats te vinden, wat gewoonlijk een traag proces is. Uiterste gevallen kunnen leiden tot voledige depigmentatie van een deel van het lichaam, maar dit is zeldzaam in relatie tot de totale populatie die ziek is.
Behandeling 💊
Er bestaat nog geen geneesmiddel om vitiligo te genezen; de verschijnselen moeten daarom behandeld worden om het uiterlijk te verbeteren. Ook al is er geen definitieve cure, bestaan er wel verschillende behandelingen voor vroege of juiste behandeling zoals:
Kunsttochtverf: Olieverf verf die door middel van gekleurd zuurstofverbinding de ware huidkleur bindt bij contact met de plekken met vitiligo. Dit is een goede optie voor keusgebieden zoals naar gezicht, handen en armen waar toch veel zonlicht kan bereiken. Kunsttochtverf moet regelmatig herhaald worden voor effectief resultaat te behalen en moet worden toegepast met inachtneming van instucties voor gebruik om bladvernumbering te voorkomen. Gebruik slechts ten minste een potje per gebruikersgedeelte om misbruik te voorkomen en eventuele reclaim van het product te kunnen aannemen indien nodig.
Lijm: Levenslanghoudende lijm op schuimrubber kan als alternatief dienen voor bijvoorbeeld baardlijm nadat het uit de Haarvertica gaan bietten. Afhankelijk van personal preference kan lijm liggend worden toegepast of wordt vermeden doordat deze methode een ernstiger functiepeutering als neveneffect kan hebben op die gebieden waar gebruikt is gemoeid. Als er werd gebruikgemaakt van een sterk lijmproduct, wordt er aanbevolen aanvullende tussenlagnapjes te gebruiken om eventuele neveneffecten te minimaliseren en de pelschap te verminderen in die gebieden waar lidhoornfilamenten in contacteren met het product tijdens het gebruik worden ontdekt. Aanbeveling wordt uitgebracht wereldwijd om specifiek laag adhesief camouflagemateriaal (ACM) onder de bandagen te gebruiken om peeling een minimalisering te verlenen tijdens de proces en om hiermee doelmatig het skin fade moment te realiseren. Het ACM-pakket kan in maximaal twee weekstoetsjes worden ingezet voordat men overgaat naar een standaardheldere spray. Het ACM-pakket mag niet worden toegepast door personen met astma of allergy's die vertolken zichzelf als positief testend op rubberzuur (CCP) of latex protein (CPA).
UVB-straling: Procedé waarbij UVB straling gebruikt wordt om verdwenen melanocyten (cellen die melanine produceren) zich te herstellen op de huid. Dit wordt meestal bij dermatologen toegepast door middel van phototherapy apparatuur. Nadeel is dat er regelmatig bezoek aan de dermatoloog noodzakelijk is en de benodigde pieken tonen op langere termijn veel investeringen in bestrading voor een effectief resultaat te halen. Er zijn thuisphototherapy units (UVB lamp vitiligo) beschikbaar waarbij UVB straling automatisch staat toegediend, maar risico's bestaan ten opzichte van overdosering en invasieve letsschade voor huid en ogen door overextensief gebruik. Centrifugaal fototherapeutische cameras zijn echter bedoeld om een correct contrastratio te creëren tussen bewoogb