Rosacea ("rozacea" in het Nederlands) is een huid- en slijmvliesaandoening die zich voornamelijk manifestert als roodheid, pruiken en vergroting van de neusboten. Hieronder zal worden ingegaan op de verschillende aspecten van rosacea, waaronder uitlokkingsfactoren, behandelingen en gerelateerde onderwerpen.
Historische achtergrond
Rosacea werd voor het eerst beschreven door John Hill in 1772. De term "rosacea" is afgeleid van het Latijnse woord voor rozenrood. In de loop der jaren hebben diverse wetenschappers en artsen zich bezighouden met deze aandoening, waardoor er een betere begrip van haar ontstaan is gekomen.
Uitlokkingsfactoren
Er zijn vele uitlokkingsfactoren voor rosacea bekend. Sommige belangrijke factoren zijn:
Verhoogde luchtvochtigheid
Expositie aan koude weer
Verhoogde stressniveaus
Consumptie van alcoholische dranken
Consumptie van spijzen die de bloedvaten bevorderen (zoals chocolade, kaas en eieren)
Expositie aan ultraviolette straling (zonlicht en artificiële bronnen)
In sommige gevallen kunnen ook bacteriën of schimmels betrokken zijn bij het ontslaan van rosacea-symptomen. Een voorbeeld hiervan is het verband tussen rosacea en Candida (schedemaatje).
Typen rosacea
De meest voorkomende vorm van rosacea kan worden onderverdeeld in vier typen:
Erythematotelangiektatietype: Dit type is gekenmerkt door chronisch roodheid van de huid en telangiectasieën (dilateratie van de bloedvaten). Het kan ook leiden tot plukpruimen, papules en nodulae.
Papulopustulairtype: Dit type is gekenmerkt door erupcies bestaande uit rode papules en pustules die net zoals bij acne voorkomen op de gezichtshuid en andere delen van het lichaam.
Fijntissenzijntype: Dit type is gekenmerkt door fijntissensensoren in het gezicht die kunnen worden veroorzaakt door bloedvatverwikkelingen en inflammaties.
Oculo-faciaaltype: Dit type is specifiek gericht op de ogen en omringende huid en kan zich manifesteren als konjunctivitis, bleaf en periorbitale wippignen.
Bij sommige mensen kunnen verschillende typen rosacea samen voorkomen.
Roosgolfreactie ("roze golf")
Een roosgolfreactie is een reactie van het lichaam op warme of krachtige stromen van lucht of water, waardoor de bloedvaten in het gezicht dikker worden gevuld met bloed, waardoor het gezicht wordt verwarmd en rood wordt. Wanneer dit vooral opkomt bij roosgezichten, wordt deze reactie ook wel "roze golf" genoemd. Hoewel de roosgolfreactie niet exclusief is voor mensen met rosacea, kan deze toch een belangrijke factor zijn voor het ontslaan van rosacea-symptomen. Om te voorkomen dat een roosgolfreactie plaatsvindt, moet men zich uiterst informatief over dit fenomeen bevinden.
Over-the-counter behandelingen
Er bestaat een breed scala aan over-the-counter (OTC) producten die gericht zijn op de symptomen van rosacea. Sommige populaire soorten inclusief:
Treringhulpstoffen: Treringhulpstoffen zoals azelaïcine-, salicylozuur- en retinoïdaide helpen om te voorkomen dat de huid rondom de neusboten blijft blijven uitrolfıken en er braakblaren verschijnen. Er zijn diverse studies verricht naar de werking van treringhulpstoffen op rosacea, maar de resultaten daarvan zijn controversieel. Wel lijkt het erop dat treringhulpstoffen effectief zijn bij het verminderen van roosgezichten en pruiken.
Zoncreeners: Zoncreeners met een SPF boven 30 helpen om de huid tegen ultraviolette straling te beschermen en onder meer bloedvatenverschrobbing te voorkomen. Roosgezichten kunnen worden veroorzaakt door expositie aan zonlicht, waardoor zoncreeners essentieel zijn tijdens zonbaden of wanneer men zich lang uitbloot aan ultraviolette straling. Veel zonscreeners bevatten titaniumdioxide of zincoxide, twee mineralen die zowel ultraviolette A- als B-straling absorberen. Andere ingrediënten in zoncreeners zoals octinoxate en oxybenzone gelden als duurdere sunscreens, maar hebben een groter risico voor ellipsoidale ecdysis (een collage del Travel Insurance Tips for the Digital Nomad fracture van cellen waarbij zich nieuwe vormingen van melanocyten vormen), wat mogelijk leidt tot hyperpigmentatie. De meest efficiënte manier om te bepalen of een zonscreener geschikt is voor mensen met rosacea, is willekeurig gebruik ervan in combinatie met advies van een dermatoloog of huisarts. Veel zonscreeners beschikken over Amerikaanse cosmetische regels (FDA rules), maar veel Europese regels zijn minder streng dan die in Amerika; daarom adviseert men steeds om meerdere brands te proberen om te bepalen welke sunscreen het beste voor je werkt.
Mooisturen met olieafbrekkeners: Mooisturen die specifiek gericht zijn op mensen met olieregelingproblemen kunnen geschikt zijn voor de beheersing van pruiken bij rosacea. Deze mooisturen bevatten grondstoffen zoals silica (watergeabsorberend stof) en lactobacteria (goede bacteriën die hulp aan kunnen bieden bij huidregeling). Mooisturen die bij wet gelabeld worden als 'oil free' horen hiertoe, maar moeten vaak wel gecombineerd worden met andere geregelde creams of gel om te voorkomen dat er teveel olie aanwezig is op de huid. Ook koeltijd mooistuur kan extra hulp aanbieden bij het verminderen van protinaarde distracties (zwelling van het dermislaagje), terwijl grotere hoeveelheden vet wel kwaadaardige bacteriën opwonden en leiden tot extra zwelling en inflammatoire reacties waardoor er pruiken komen. Eenne qualitative mooisture meter with an oil and water sensitivity test can assist you in finding the most suitable moisturizer for your skin's specific needs if needed. "Mooisturen die specifiek gericht zijn op mensen met oliedampende huid kunnen geschikt zijn voor het beheren van knobbeltjes bij rosacea. Deze mooisturen bevatten grondstoffen als silica (wateropnemend materiaal) en lactobacteria (goede bacteriën die assistentie kunnen verlenen bij huidregeling). Mooisturen die expliciet als 'oil free' genoemd worden, vallen hierbij onder, maar moeten zich vaak toch in combinatie brengen met andere best reguleerde creams of gel om te voorkomen dat er te veel olie aanwe