Vitiligo is een huidziekte die veroorzaakt wordt door de afval van pigmentcellen (melanocyten) uit het huid- en haarvederm, waardoor witte plekken ontstaan op verschillende plaatsen van het lichaam. De exacte oorzaak van vitiligo is onbekend, maar aangenomen wordt dat genetische factoren, auto-immuunreacties en stressfactoren een rol spelen.

Symptomen

Typische symptomen van vitiligo zijn de onverwachte aanwezigheid van witte of lichtgebarbeelde plekken op de huid. Deze plekken kunnen geleidelijk groter worden en zich verspreiden over andere delen van het lichaam. Ook verandert het huidgevoel in de gebreede plekken, waardoor deze soms stijf en zacht aanvoelen.

Behandeling

Er bestaat geen directe genezing voor vitiligo, maar er zijn wel diverse behandelmethoden beschikbaar die geprobeerd kunnen worden om de substantieelheid van de huid en het herstel van de pigmentproductie te bevorderen.

Medicamenteuze behandeling

De medicamenteuze behandeling van vitiligo kan variëren van topicaal toegepaste corticosteroïden tot systemische medicatie met zoals azatioprine of methotrexateat. Topicaal gebruikte crème's en poeder maken gebruik van activators van melanocyten als bèta-receptorblokkers, antioxidanten of UV-bezwerking.

Micro-pigmentatie

Micro-pigmentatie is een cosmetische behandelmethode waarbij een pigmentatieonderlaag wordt toegediend om de blanke plekken duurzamer te kleuren. De resultaten van micro-pigmentatie kunnen echter variabel zijn en moet regelmatig herhaald worden om de huidskleur gelijk te houden.

Home remedies en supplements

Er zijn diverse home remedies en supplementen die als natuurlijke behandelmiddelen voor vitiligo worden gebruikt, zoals afkaalbolus, grote bladeren van pimpelzuringtje, saueraardappelen, zoutwaterbadjes, vitamine B12-injecties en schorsben (Ginkgo biloba). Echter, er is weinig wetenschappelijk bewijs dat deze methoden werkzaam zijn bij vitiligo. Geleide door door medisch personeel wordt dit des te teuggelijk aangeraden.

Gecreëerde huidpatches

Gecreëerde huidpatches (cultureskin transplantatie) zijn een recente ontwikkeling in het behandelen van vitiligo. Door de melanocyten in een laboratorium cultureren en daarna gecreëerde patchen toepassen op de blanke plekken, kan de oorspronkelijke huidskleur hersteld worden. Dit proces kan echter langdurig zijn, duurzaamheid is nog niet verzekerd, en alleen worden toegestaan in speciale gevallen met bepaalde criteria.

Preventie en ademhaling

Bovendien zijn er geen absolute preventieve maatregelen tegen vitiligo. Wel wordt aangeraden om zolang mogelijk bescherming te bieden tegen uv-straling door het dragen van kleding met beschermende factor, het dichten op tijd wanneer zich donkerplekken voordoen, stresstoestanden te vermijden en gevoelige delen van het lichaam te beschermen tegen externe belastingfactoren.

Vitiligo

Vitiligo (uitspraak: [vɪˈtiliːgo] of [vɪˈtiligo]) is een visuele auto-immuunziekte die veroorzaakt wordt door de afsterving van pigmentceljes (melanocyten) in de huid en haar aan de oppervlakte van het lichaam. Deze afsterving leidt tot onregelmatige witte plekken, meestal rond ogen, lippen, handen, armkleding en voeten.

Geschiedenis en naamgeving

De geschiedenis van vitiligo gaat terug tot de oudheid. De naam 'vitiligo' komt uit het Latijn en betekent 'geweldige verspreiding'. De eerste beschrijving van vitiligo vond plaats door Aristoteles rond 300 v.Chr., toen hij de ziekte beschreef als een "bleke aandoening". In de middeleeuwen werd de ziekte bekend onder de naam "lepratrossenschikken" vanwege de overeenkomsten met de lepra, die ook bleke afwijkingen veroorzaakt. Maar vitiligo en lepra zijn twee geheel verschillende ziekten.

Diagnose

Een diagnose vitiligo kan gesteld worden door een arts op basis van de klinische symptoms, namelijk de aanwezigheid van witte plekken en een klacht over het verspreiden van deze witte plekken. In sommige gevallen kan een biopsie van het ziekteafgemelde gedeelte nodig zijn om het verschijnsel vitiligo te bevestigen en uitsluiting te geven aan andere ziekten, zoals albinisme of leukodermie.

Vormen en ernstigheid

Er bestaan meerdere vormen van vitiligo:

• Segmentaire vitiligo: Dit is een vorm van vitiligo waarbij er grotendeels symmetrische patronen van witte plekken optreden, zich centraal rond delen van de lichaam loceren (zoals rond neus, genen, linkerschouderblad). Segmentaire vitiligo maakt ongeveer 5% uit van alle gevallen van vitiligo.
• Generale vitiligo: Dit is de meest voorkomende vorm van vitiligo en treedt op nadat segmentaire vitiligo reeds jaren bestond. Generale vitiligo breidt zich geleidelijk uit over een groter gedeelte van het lichaam dan segmentaire vitiligo. Er kunnen wel witte plekken in symmetrische patronen voorkomen, maar dit is niet altijd het geval. Ongeveer 95% van de gevallen van vitiligo zijn generaal type.
• Universelle vitiligo: Dit is een zeer zeldzame vorm van vitiligo waarbij bijna alle pigmentcellen volledig gescheiden worden waardoor bijna de gehele huid ontkleurt. Universelle vitiligo is vooral typisch voor kleine kinderen tussen de 1 en 10 jaar oud. Rond puberteit valt de ziekte vaak weer achteruit, maar kan later terugkeren in verbindingsgebieden van onder meer staartbeer en jeukbeer. Ongeveer 3% van mensen die leiden aan vitiligo heeft universelle vitiligo.
• Acquired bilateral segments: Dit is een minimaal voorkomende vorm van vitiligo waarbij in een relativamente rijke regio het pigmentafval al snel het gehele lichaam overspoelt. Acquired bilateral segments treedt meestal op bij volwassenen en treedt nooit in combinatie met polyendoom aan.

Verwante ziekten

Vitiligo is sterk gerelateerd aan andere auto-immuunziekten, zoals Hashimoto-thyroiditis en Addisonziekte. Ook heeft maniëravitiligo potentiële verbanden met psychiatrische aandoeningen, zoals dolioparanoïde psychoses en schizofrenie. Er is een seksverschil in de prevalentie: Mannen ondervinden hormonale changeover's en daardoor lijkt ze voor mannen meer persistente te zijn dan voor vrouwen die vaak verklaart wordt tijdens hun menstruatiecyclus of zwangerschap een verbetering ervaren in hun pigmentatieverschijnselen.

Behandeling

Er is nog geen geneeswijze voor vitiligo gevonden, maar er zijn verschillende behandelopties die gebruikt kunnen worden om het verspreiden van de witte plekken tegen te gaan, de kwaadaardige immuunrespons tegen melanocyten tegengegaan of pigmentatie in lichaamskleur te herstellen:

Medische behandeling